Volgende week ga ik op zomervakantie, en dit vormt een mooie gelegenheid om wat te reflecteren op 20 maanden Jelinekdieet samen met de levensstijl die daaraan gekoppeld is. Ondertussen is het al heel wat makkelijker om onderscheid te maken tussen een MS symptoom en bijvoorbeeld een sportblessure. En heb ik nu zeker al negen maanden geen MS gerelateerde klachten meer gehad. En zelfs van die MS-achtige klacht in november zei de neuroloog dat het er geen was. Maar mijn neuroloog neem ik eigenlijk niet meer zo serieus als het om multiple sclerose gaat. Hoe dan ook, leef ik nu al een jaar lichamelijk ongehinderd door MS.

Geestelijk is het een ander verhaal. Het eerste jaar dat ik aan de nieuwe levensstijl begin was emotioneel moeilijk. Ik nam mijn eigen lot in handen, maar zei daarmee vaarwel tegen de steun die het patiënt-zijn je biedt: geen zorg van de MS-zuster meer, geen zorg van de arts. Want de zorg die ik als patiënt had kunnen ontvangen, is direct aan medicijnen gerelateerd. En die gebruikte ik nu net niet. En als gevolg hiervan sta je min of meer alleen. Daarbij wist ik het eerste jaar (in mijn hart) ook niet zeker of het Jelinek wel zou aanslaan. De enige geruststelling die er was, kon ik halen uit het onderzoek van Swank. En gelukkig ontving ik veel steun van uit mijn omgeving: vrienden, collega’s, familie.

Grofweg na het eerste jaar had ik solide aanwijzingen dat ik het dieet aansloeg. Eerst bleven terugkerende klachten uit, en daarna was er ook sprake van een sterke afname van MS- activiteit in mijn hersenen. Dit maakte ook in een klap een einde aan de onzekerheid die MS met zich meebracht, en ik kon me op een toekomst zonder MS-gerelateerd ongemak gaan richten. Het enige ongemak dat ik nog uit moet bannen, is mijn bedroevende kookkunst. Dat wordt iets voor na mijn -schubvrije- zomervakantie.